صفحات

سخت است فهماندن چیزی به کسی که در قبال نفهمیدنش پول می گیرد. (احمد شاملو)

۱۳۹۶ بهمن ۳, سه‌شنبه

توده های یمنی قربانی سیاست های منطقوی و جهانی



بیش از دو دهه از جنگ داخلی یمن می گذرد اما این جنگ طی مدت سه سال به خصوص بعد از تجاوز نظامی و حملات هوایی عربستان سعودی بر یمن به شدت فاجعه بار گردیده و تاکنون بیش از شانزده هزار قربانی گرفته که 10 هزار تن آن را افراد ملکی تشکیل میدهد، حدود 50 میلیارد دالر خسارت وارد کرده و بیش از 3 میلیون نفر را بی خانمان ساخته است و هنوز هم روزانه ده ها نفر قربانی می گیرد. در کنار تلفات روزانۀ جنگ، زندگی میلیون ها انسان دیگر را گرسنگی، قحطی و شیوع امراض گوناگون از جمله «وبا» تهدید می کند. چنانچه سازمان «ملل متحد» در سال گذشتۀ میلادی هشدار داد که یمن با خطر بروز بدترین قحطی دنیا در دهه‌ های اخیر مواجه بوده و تخمین زده می‌شود که هشت میلیون نفر از جمعت 24 میلیونی آن در معرض قحطی قرار دارند. بنا بر گزارش سازمان صحی جهان از زمان شیوع بیماری «وبا» در یمن تا ماه عقرب 1396 آمار تلفات این بیماری در مناطق مختلف این کشور به 2194 تن رسیده و بنا بر گزارش مؤسسۀ «آکسفام» تقریباً در هر ساعت یک نفر در یمن به‌دلیل ابتلا به بیماری «وبا» جان خود را از دست می‌دهد و بیش ۹۰۸ هزار مورد ابتلا به بیماری «وبا» ثبت شده است.

بحران یمن زمانی به اوج خود رسید که حوثی های طرفدار رژیم ایران موسوم به جنبش انصارالله حوثی تحت رهبری محمد علی حوثی در ۱۷ حوت ۱۳۹۳ با منحل اعلام کردن پارلمان یمن و تشکیل شورای ۵ نفره برای ریاست‌ جمهوری، قدرت را در دست گرفته و بر اکثر مناطق این کشور مسلط شدند.

حوثی ها بعد از وحدت دو یمن شمالی و جنوبی با تاسیس «حزب الحق» در  دهۀ ۸۰ میلادی موجودیت خود را اعلام کردند. این گروه نام حوثی را از حسین بدرالدین حوثی پدر محمد علی حوثی بنیانگذار و رهبر سابق این جنبش و یکی از سرسپردگان خمینی که توسط ارتش یمن در سال ۲۰۰۴ به قتل رسید، گرفته است. حوثی ها با شروع درگیری های شیعه و سنی در یمن از کمک های فوق العادۀ مالی و نظامی رژیم آخوندی ایران برخوردار شده و جایگاه مستحکمی را در این کشور برای خود ایجاد کردند. انصارالشریعه که شاخه‌ای از القاعده می باشد بعد از حوثی ها دومین گروه قدرتمند این کشور است.

منصور هادی رئیس جمهور مستعفی یمن که در پی درگیری با گروه های انصارالله حوثی و القاعده در اول دلو 1393 مجبور به استعفاء شد به عربستان سعودی پناه برده و یک ماه بعد و با پس گرفتن استعفایش عدن را مرکز خود اعلام کرد. عربستان سعودی که از حاکمیت شیعیان حوثی وابسته به ایران در همسایگی اش شدیداً نگران شده بود در ائتلاف با متحدین منطقوی که از حمایت امریکا نیز برخودار بود، دست به تهاجم نظامی بالای یمن زده و در ششم حمل 1394 حملات هوایی ویرانگری را علیه حوثی ها شروع کرد که فاجعۀ ویرانی این بمباردمان ها تا اکنون ادامه دارد.
 
علی عبدالله صالح که از سال ۱۹۷۸ به عنوان رئیس‌جمهور یمن شمالی و از سال ۱۹۹۰ به عنوان رئیس‌جمهور یمن متحد قدرت را در دست داشت، درسال ۲۰۱۲ با اعتراضات گستردۀ مردمی که به «انقلاب» یمن معروف شد، از قدرت کناره‌گیری کرد، اما تا زمان کشته شدنش همچنان بازیگر تأثیرگذار در صحنه سیاست این کشور بود و نیروهای وفادار به او در ماه مارچ ۲۰۱۵ با حوثی‌ها وارد ائتلاف شدند. اما زمانی که به سمت عربستان تغییر جهت داد در 13 قوس1396 توسط حوثی ها به قتل رسید.
 
یمن که جمعیت آن در سال ۲۰۱۴ حدود ۲۴ میلیون نفر تخمین شده، حدود ۶۵ درصد آن را سنی و ۳۵ درصد را  شیعه تشکیل می دهد که از شمال به عربستان سعودی، از جنوب به خلیج عدن، از غرب به ساحل دریای سرخ و از شرق به عمان محدود بوده و از موقعیت مهم ستراتیژیک برخوردار است. 

استعمار انگلیس مناطق جنوبی این کشور را در سال 1839 به اشغال خود درآورد و بعد از جنگ دوم جهانی که انگلیس ها در آن متحمل خسارات سنگین شدند و مستعمراتش یکی پی دیگری به آزادی رسیدند، یمن جنوبی نیز در  1967 به استقلال دست یافت. یمن جنوبی تا سال 1990 کشوری مستقل و جدا از یمن شمالی بود و در سال ۱۹۹۰ با جمهوری عربی یمن معروف به یمن شمالی متحد شد و جمهوری یمن را تأسیس کردند. 

عربستان سعودی که با پیشروی حوثی ها و مرگ علی عبدالله صالح در یمن و همچنان دستاوردهای اخیر ایران در عراق و سوریه اوضاع را به نفع خود نمی بیند، به شدت احساس نگرانی کرده و از پرتاب موشک بالستیک یمن به خاک خود به اصطلاح پیراهن حضرت عثمان ساخته و با تشویق امریکا و اسرائیل جهت حمله بر ایران می خواهد تا از یکسو بالای جنایات خود در یمن سرپوش گذاشته و از جانب دیگر با محاصره شدید و حملات نظامی بیشتر بر حوثی ها، تا سرحد اضمحلال این گروه پیش رود.
امریکا که در این منطقه اهداف ستراتیژیک خود را دنبال می کند، در بحران آفرینی و تضعیف کشورهای مخالف اسرائیل و همچنان فروش تسلیحات به متحدینش تا اندازه ای موفق بوده است. اما در مورد یمن که حوثی ها با تمام فشار نظامی عربستان سعودی و متحدان منطقوی اش در حال استحکام پایه های قدرت خود می باشند، با مطرح ساختن مسئله پرتاب موشک بالستیک یمن به میدان هوایی ریاض در سازمان ملل متحد مبنی بر اینکه این موشک ساخت ایران بوده و در اختیار حوثی ها قرار داده شده، وارد مرحله جدی تر جنگ یمن شده و با فشار بیشتر به دولت ایران می خواهد مانع توسعه طلبی آن در منطقه گردد. 

در این میان چیزی که خیلی واضح است و همانطوری که در عراق، سوریه، افغانستان، لیبیا و سایر کشور هایی که درگیر جنگ های سازماندهی شده از سوی قدرت های بزرگ همچون امریکا بوده اند، قربانی اصلی این جنگ ها توده هایی هستند که نه نفعی در این جنگ ها داشته اند و نه توان خاموش کردن جنگ هایی را دارند که توسط خارجیان و برای منافع خود شان به راه انداخته می شود. 

در یمن نیز قربانی اصلی جنگ میلیون ها نفر از توده های محروم و بدبختی هستند که هیچ نفعی در این جنگ نداشته اند و صرف بار طاقت فرسای رقابت میان عربستان و ایران و متحدان منطقوی و جهانی اش را از یک طرف و مصیبت قحطی و امراض فراگیری چون «وبا» را از جانب دیگر به دوش می‌کشند و نظاره‌گر رقابت های منطقوی و توسعه طلبی قدرت های بیرونی و عوامل داخلی آن می‌باشند.


هیچ نظری موجود نیست: